نام کتاب: خانواده موسکات (۱)
نویسنده: ایزاک بشویس سینگر (۲) (۳)
مترجم: فریبا ارجمند
انتشارات: نشر روزنه
“خانواده موسکات” کتابِ حیرت‌انگیزی‌ست؛
داستانی پُر کاراکتر و نقدکننده‌ی احوالات و روحیاتِ ساکنان گِتوهای وَرشو،
قصه‌ای که سی سال را برای کسی که گوشِ شنیدن دارد با جزئیاتی کم‌نظیر بازگو می‌کند،
روایتی از نازل شدنِ بلایِ تغییرات بر قومی که سرسختانه به سنت‌هایش می‌بالد به آن‌ها پای‌بندست؛ اما در نهایت باید جسارتِ پذیرفتنِ شرایط جدید را داشته باشد و انتخاب کند بین ماندن و اسیر شدن و همیشه محکوم بودن یا رفتن و آزاد شدن و ترمیمِ غرور تَرک‌خورده‌ی خویشتن.
شاید این کتاب را بخوانید و با آن ارتباط برقرار نکنید،
یا شاید مثل نگارنده _ کسی که هنوز پای‌ش به وَرشو نرسیده _ در خیالات‌تان تک‌تک خیابان‌های پایتخت لهستان را در مه و آفتاب درنوردیده، شخصیت‌های قصه را با چهره و قامت‌های منحصر به‌فردشان، عینیت‌یافته روبه‌روی خود ببینید، بوی چوب سوخته و سنگ و خاکِ باران خورده و گوشتِ سرخ شده‌ی مخصوص جشن را بشنوید و حتا سرمای سخت ورشو را تا مغز استخوان حس کرده، به‌همراه شجره‌نامه‌ی خانواده‌ی موسکات به کنجی گرم خزیده و پتویی را دور خود محکم بپیچید و به خواندن ادامه دهید؛ ولی چه این‌طور باشد و چه نه، چه با قصه‌ی این خانواده ارتباط برقرار کنید و چه نه، مطمئنن چون نگارنده مدام بر آیزاک باشویس سینگر، نویسنده‌ی کتاب درود می‌فرستید که چنین باریک‌بین و حساس و طناز، هر لحظه از قصه و احوالات شهر و مردم و اجتماع و جنگ و سنت و تلاش برای نجات یافتن و بقا را استادانه توصیف کرده و شما را برای چند صباحی به سفری پُر اُفت و خیز که هم وصال دارد و هم فراق، در دلِ تاریخ برده است.
********
شاید بتوان گفت، تولد ایزاک بشویس سینگر در خانواده‌ای یهودی و مذهبی در دهکده‌ای نزدیک ورشو، رادزمین، به‌طور کل در کتاب خانواده موسکات او، جلوه‌گر شده است. کتابی که نوبل ادبیات را برای نویسنده‌اش به ارمغان آورد و سی سال ـ شروع از سال ۱۹۱۱ تا شروع جنگ جهانی و حمله‌ی آلمان به لهستان ـ از زندگی مردمی را روایت می‌کند که اکثرا یهودی‌اند. یهودیان حسیدی و ارتدکس؛ مردمی که شاید به نوعی در سنت‌هایشان گرفتار شده‌اند و با ظهور سکولاریسم و تغییر در سنت‌های قرن نوزدهمی، زندگی تمامی آنان هم دست‌خوش تغییرات عمده می‌شود. مردمی که آقای سینگر با بی‌طرفی کامل آنان را در رمان خود، به تصویر کشیده است؛ یعنی یهودی‌های آن زمان ِ ورشو با همه‌ی خصوصیات خوب و بدشان.
مشولام موسکات، مردی متمول‌ست و ساکن در گتوی یهودیان ورشو. یک پدر سالار تمام عیار که در تمامی امور خانواده‌ی بزرگش ـ معیشتی و اقتصادی و حتی ازدواج و طلاق فرزندان و نوه‌ها ـ تنها صاحب نظر اوست.
زمانی‌که آسا هشل، از روستای محل تولد خود ـ شاید این کاراکتر، به نوعی خود نویسنده باشد. ـ برای مطالعه فلسفه به ورشو می‌آید، با آبرام شاپیرو، یکی از دامادهای موسکات آشنا می‌شود و همین آشنایی، اسباب ورود او را به خانواده موسکات موجب می‌گردد.
رمان جذاب و خواندنی خانواده موسکات که ابتدا به‌صورت پاورقی و مانند همه‌ی آثار آقای سینگر به زبان ییدیش چاپ می‌شد، خواننده را تا حدود زیادی با یهودیان و زندگی آنان آشنا می‌سازد و از طرفی طغیان انسان‌ها و نابودی خانواده‌ای بزرگ را تصویر می‌کند. خانواده‌ای که بزرگ ِ آن، زیادی سخت‌گیری و خشکه مقدس بوده و سعی در کنترل همه‌ی اعضای خود داشته، کنترای نابودگر که می‌توان آن را به جوامعی این‌چنین، تعمیم داد.
اما جدا از قلم زیبا و توصیف‌گر نویسنده و داستان پرکششی که روایت می‌کند، آن‌چه موجب می‌شود کتاب خانواده موسکات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد آشنایی مردم جهان با زندگی یهودیان، علی‌الخصوص یهودیان اهل ورشوست که بعد از آغاز جنگ جهانی دوم تعداد اندکی از آن‌ها زنده ماندند.
پی‌نوشت:
۱) برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره‌ی کتاب «خانواده موسکات» اینجا کلیک کنید.
۲) برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره‌ی آقای «ایزاک بشویس سینگر» اینجا کلیک کنید.
۳) با کتاب‌های دیگری از همین نویسنده در این وب‌سایت آشنا شوید و اینجا کلیک کنید.
